Każdy z nas znajduje się w zakresie oddziaływania prawa. Oznacza to, że mysimy się stosować do przepisów, a ich złamanie może sprowadzić na nas przykre konsekwencje. W naukach prawnych konsekwencje te określa się mianem sankcji. W zależności od tego, jakiego czynu się dopuściliśmy i jakie skutki on wywołał, mogą nas dotknąć óznego rodzaju sankcje. Na czym one polegają?
Tym, co najbardziej kojarzy nam się z ponoszeniem odpowiedzialności za swoje działania jest kara. Jest to słuszna intuicja. W transmitowanych w telewizji sprawach karnych (a to tam większość z nas ma na szczęście okazję zobaczyć, jak funkcjonuje wymiar sprawiedliwości wydający wyroki w takich sprawach), najczęściej mamy do czynienia ze sprawami karnymi. Pojawiające się w takich sprawach sankcje to sankcje karne, nazywane też penalnymi. Najczęściej możemy się z nimi spotkać w przypadkach popełnienia jakiegoś przestępstwa. Osoba dopuszczająca się czynu zabronionego zostaje w takiej sytuacji pozbawiona czegoś, co jest dla niej istotne – swobody poruszania się i decydowania o miejscu pobytu, tak jak ma to miejsce w wyrokach zarządzających pozbawienie wolności, albo wiąże się to z karą pieniężną, czyli słynną grzywną.
Nie są to jednak jedyne konsekwencje, jakie mogą spotkać osobę, która dopuścła się jakiegoś wykroczenia. Tu wkracza sankcja egzekucyjna. Jak sama nazwa wskazuje, polega na wyegzekwowaniu czegoś – np. spłacenie zaległego długu. Z sankcją egzekucyjną spotykamy się chociażby wtedy, gdy do naszego domu przychodzi komornik. Jest on wynajmowany przez firmę windykacyjną w celu zlokalizowania i odzyskania mienia, na którym dług jest należny.
Szczególnym rodzajem sankcji jest sankcja nieważności. Polega ona na usunięciu wpływu prawnego, jakie miało jakieś działanie, najczęściej czynność prawna. Po otrzymaniu takiej sankcji, wszystko to, co zostało wykonane niezgodnie z prawem, traci swoją ważność. Rzeczywistość funkcjonuje tak, jakby to się nigdy nie wydarzyło.
Prawo to poważna sprawa. Postępowanie niezgodnie z jego zasadami i regułami może sprowadzić na nas szereg nieprzyjemności. Jedne sankcje są bardziej dotkliwe niż inne. Jednak z pewnością żadna z nich nie jest przyjemna.