Jak mieć wpływ na własne miejsce pracy? Wiele pracowników każdego dnia zadaje sobie to pytanie. Firma, w której pracujemy, stanowi ważną część naszego życia. Nic dziwnego, że chcemy mieć wpływ na to, co się tam dzieje. Jak to osiągnąć?
Po osłabieniu związków pracy w wyniku nadejścia ery neoliberalizmu coraz częściej postuluje się konieczność powrotu pewnej formy demokracji zawodowej. System taki opierałby się na demokratycznie zarządzanych organizacjach zawodowych. Demokracja w miejscu pracy to zastosowanie demokracji w różnych formach (systemy głosowania, debaty, struktury demokratyczne, sprawiedliwy proces, systemy odwołań) w miejscu pracy. Niektóre firmy łączą własność pracowniczą z zarządzaniem partycypacyjnym jako sposób na utrwalenie zasad demokratycznych w procesach decyzyjnych organizacji. Demokratyczna firma to instytucja praktykująca zasady demokracji na wszystkich poziomach jako spójny system organizacyjny. Najważniejsze jest to, że demokratyczna firma to organizacja – a nie tylko styl zarządzania czy przywództwa prezesa.
Ważne w tym podejściu jest istnienie związków zawodowych. Związek zawodowy to organizacja działająca jako pośrednik między swoimi członkami a firmą, która ich zatrudnia. Głównym celem związków zawodowych jest umożliwienie pracownikom negocjowania korzystniejszych warunków pracy i innych świadczeń poprzez układy zbiorowe. Pozwala to na zminimalizowanie wpływów zarządu o autorytarnych zapatrywaniach. Osoby niebędące członkami związków, zazwyczaj kierownictwo, generalnie nie lubią związków. Związki nie chronią złych pracowników, chronią układ zbiorowy. Prawo pracy zależy w dużej mierze od przeszłych praktyk i ustanowionych precedensów. Pozwalając na naruszenie prawa biednego pracownika, otwierają się drzwi do naruszenia praw każdego członka. Oddają one więcej mocy decyzyjnej w ręce pracowników. Dzięki procesowi negocjacji zbiorowych pracownicy związkowi są w stanie zapewnić wyższe płace i lepsze świadczenia, takie jak emerytury. Ale nie tylko pracownicy związkowi odnoszą korzyści.
Większa demokracja w miejscu pracy może znacznie przyczynić się do większego zaangażowania pracowników w swoją pracę, tak aby czuli, że to, co robią w pracy, ma naprawdę znaczenie. Zaangażowanie pracowników w bardziej demokratyczne miejsce pracy może pomóc ograniczyć straty w produktywności.
Duże znaczenie ma promowanie idei szacunku w miejscu zatrudnienia. Pracownicy i menedżerowie powinni szanować się nawzajem, ponieważ tworzy to dobre środowisko pracy, które zwiększa produktywność pracowników. Pełne szacunku środowisko zmniejsza stres, problemy i konflikty w miejscu pracy. Pomaga w usprawnieniu komunikacji i pracy zespołowej. Szacunek pomaga promować pozytywną kulturę, która zwiększa satysfakcję pracowników, ponieważ pracownicy czują się szczęśliwi i zmotywowani podczas pracy w takim środowisku.
Warto dbać o dobrą organizację miejsca pracy. Demokracja zawodowa jest ważna z wielu powodów. Prawa pracownicze są bardzo istotne dla wielu ludzi i powinno się o nie walczyć m. in poprzez dążenie do demokratyzacji zatrudnienia.